سنجش متغييرهاي مالي ارزيابي عملکرد شرکت هاي بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از الگوريتم TOPSIS و تکنيک DEA
نویسندگان: محمودي محمد
کلیدواژه ها: تکنيک DEA | سنجش متغييرهاي مالي ارزيابي عملکرد | الگوريتم TOPSIS
چکیده:
ارزيابي عملکرد بعنوان موضوعي پراهميت همواره با تئوري نمايندگي معنا و مفهوم پيدا نموده است. بطوريکه بر اساس اين تئوري مديران پاداش خود را مطابق با عملکردشان دريافت مي دارند. در نتيجه سهامداران مي توانند مطمئن باشند چنانچه مديران محرک هاي لازم به آنها داده شود و کنترل شوند تصميمات مطلوب در جهت حداکثر کردن ثروت اتخاذ خواهند کرد. لذا با توجه به اهميت مساله روش هاي مختلفي جهت ارزيابي عملکرد مانند تجزيه و تحليل پوششي داده ها (DEA), فرايند سلسله مراتبي (AHP), تجزيه و تحليل روابط خاکستري (GRA), ارزيابي متوازن (BSC) و تجزيه و تحليل صورت هاي مالي (FSA) به منظور تعيين پاداش مديران مورد استفاده قرار مي گيرند. در اين پژوهش با هدف معرفي و کاربرد برخي از مدل هاي ارزيابي عملکرد به فاصله سال هاي 1381 الي 1386 شرکت هاي پذيرفته شده بورس اوراق بهادار تهران گروه صنايع فلزي, بيست و چهار شرکت مورد مطالعه قرار گرفت سپس با استفاده از تکنيک TOPSIS با استفاده از متغييرهاي مالي شامل OCFC6, ROE1, 2ROI, 3ROS, 4EPS, 5P/E, ارزيابي انجام گرفته و با تکنيک DEA کارايي اين شرکت ها را نيز بر مبناي متغيرهاي ديگري که از مبناي نظري بيشينه تري برخوردار بوده اند مانند هزينه هاي عملياتي و حقوق صاحبان سهام (سرمايه در هر دوره) و سود خالص, جريانات وجه نقد عملياتي ارزيابي نموده ايم. براي بررسي سنجش متغييرهاي مالي در دو دسته مذکور از آزمون رگرسيون استفاده شده است که نتايج نشان مي دهد طي سال هاي 1383, 1384 و 1385 دو معيار ارزيابي عملکرد مبتني بر اين تکنيک ها ارتباط معني داري دارند ليکن براي سال هاي 1381, 1382 و 1385 و 1386 ارتباط معني داري را نشان نمي دهند. لذا بر اساس نتايج به دست آمده استفاده از متغييرهاي مالي عملکرد در دو دسته مذکور براي سه سال ارتباط معني داري داشته و به منظور ارزيابي عملکرد بنگاه هاي اقتصادي تمامي متغييرها در دو دسته نتايج مناسب و مفيدي را براي سرمايه گذاران بطور توام به همراه خواهد داشت ليکن براي ساير سال ها دو دسته متغيير مالي نمي توانند از تمامي جوانب و ابعاد عملکرد مالي را بطور مطلوبي نشان دهند زيرا ارتباط معني داري با يکديگر نداشته و مناسبتي براي سنجش عملکرد مابين آنها وجود ندارد.