تأثیر بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد بر کارایی و اثربخشی منابع مالی در دانشگاه‌ها
نویسندگان
سید احسان علوی 1 احسان ایزی 2
1 گروه علوم سیاسی و اقتصاد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
2 کارشناس بودجه دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
چکیده
هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد بر کارایی و اثر بخشی منابع مالی در دانشگاه ها می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ روش ماهیتی پیمایشی- توصیفی و از لحاظ هدف، ساختاری کاربردی دارد.برای گردآوری داده های مورد نیاز، از مطالعات کتابخانه ای و میدانی (پرسش نامه خبرگان) استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل اساتید دانشگاه، خبرگان، مدیران مالی و کارشناسان حسابداری دانشگاه های با سابقه کاری و پژوهشی مرتبط می باشد. پایایی و روایی پرسشنامه نیز با استفاده از روش های آماری و ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. جهت دستیابی به هدف تحقیق در ابتدا با استفاده از روش دلفی، عوامل موثر بر بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد بر کارایی و اثر بخشی منابع مالی در دانشگاه ها شناسایی شده و سپس وزن هر یک از عوامل شناسایی شده با کمک روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) تعیین گردید. در نهایت عوامل موثر بر بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد بر کارایی و اثر بخشی منابع مالی در دانشگاه ها با استفاده از روش ISM مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. با توجه به نتایج پژوهش، مهمترین عوامل موثر بر بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد برکارایی و اثربخشی منابع مالی در دانشگاه ها به ترتیب، شاخص های اقتصادی (با وزن 24/0) ، سیاست های سازمانی (با وزن 212/0)، فرآیند های داخلی (با وزن 149/0)، فساد سیستمی(با وزن 133/0)، نقش مجریان و سیاستگذاران دستگاه ( با وزن 124/0)، منابع و امکانات (با وزن 093/0 ) و سیاست های بازدارنده (با وزن 064/0) بودند.
کلیدواژه‌ها
بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد کارایی و اثر بخشی منابع مالی بودجه‌ریزی در دانشگاه‌ها
مراجع
آرامش، مسعود؛ معین الدین، محمود؛ دهقان دهنوی، حسن. (1397). ارائه الگوی پیاده‌سازی بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد با تکنیک ترکیبی دلفی فازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی. فصلنامه دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 7(26)، 175-188.
احمدی، مسعود. (1397). سازمان دورو، ثمره فرهنگ سازمانی نامطلوب. فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی. 7(139)، 4-163.
احمدی طیفکانی، فرشته. (1400). بررسی رابطه بین حداقل نسبت پوشش ریسک بانکی، رتبه اعتباری و بحران مالی در بانک‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. نشریه پژوهش‌های نوین در مدیریت کارآفرینی و توسعه کسب و کار، 2، 158-177 .
امینی، طاهره؛ حبیب زاده بایگی، سیدجواد؛ شمس، امیر. (1402). تأثیر ساختار نظارتی و عوامل فنی بر
استقرار بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد در بخش عمومی. فصلنامه حسابداری و بودجه‌ریزی بخش عمومی، 4(1)، 28-51.
باباجانی، جعفر. (1385). ضرورت استفاده از حسابداری تعهدی در بخش عمومی و ارزیابی آن برای استفاده در بخش عمومی ایران. مجله پیک نور، 5، 4-26.
بهادری، مریم؛ طالب نیا، قدرت الله؛ رنجبر، محمدحسین؛ برخورداری احمدی، مهناز. (1400). ارائه مدل بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد در شرایط عدم قطعیت با رویکرد حل یک طبقه‌بندی خاص از مسأله برنامه‌ریزی خطی فازی (مطالعه موردی شرکت گاز استان هرمزگان). فصلنامه دانش حسابرسی، 4، 356-390.
پورغفار، جواد؛ محمدزاده سالطه، حیدر؛ زینالی، مهدی؛ مهرانی، ساسان. (1401). بررسی شاخص‌های مؤثر بر استقرار نظام بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد به هنگام در ایران. فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، 35، 169-198.
جمشیدی، طیبه؛ کاکنه پور، امیر؛ ایازی، محمد طاهر. (1402). بررسی عوامل مؤثر بر مقاومت کارکنان در بودجه‌ریزی عملیاتی (مطالعه موردی شرکت گاز ایلام). فصلنامه حسابداری و بودجه‌ریزی بخش عمومی، 4(1)، 68-90.
حبیب زاده بایگی، سیدجواد؛ امینی، طاهره. (1401). موانع اجرای بودجه‌ریزی عملیاتی در دانشگاه‌های غیرانتفاعی مشهد. پژوهش‌های راهبردی بودجه و مالیه، (2)3، 110 – 61.
حسنی، علی؛ شمس؛ عبدالحمید. (1391). راهکارهای مبارزه با فساد اداری براساس ارزش‌های اسلامی، فصلنامه اسلام و پژوهش‌های مدیریت، 2(5)، 81- 104.
خداداد حسینی، حمید؛ نایب پور، محمد؛ یاوری، علی. (1390). بررسی عوامل درون سازمانی مؤثر بودجه‌ریزی عملیاتی در دانشگاه علوم انتظامی. فصلنامه توسعه مدیریت منابع انسانی و پشتیبانی، 21، 126 -161.
خلیفه سلطانی، سید احمد؛ عباسی، الهه. (1391). بررسی تأثیر سازوکارهای نظام راهبری شرکتی بر کارایی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق تهران. دانش حسابداری مالی، 2(5)، 64- 83.
رستمی، ملیحه؛ آذر، عادل؛ دهقان نیری، محمود؛ صفری، حسین. (1399). مدل پویای بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد با رویکرد کارت امتیازی متوازن (مطالعه موردی: یک بانک تجاری). نشریه پژوهش‌های نوین در تصمیم‌گیری، 3، 88-125.
زاهدی وفا، محمد هادی؛ شهبازی غیاثی، موسی؛ نادران، الیاس. (1398). تبیین و رتبه‌بندی شاخص‌های کارایی و اثربخشی دولت در اقتصاد اسلامی. نشریه مطالعات اقتصاد اسلامی ، 12(1)، 89-120.
عبدالعلی پور، آرش. (1401). نهمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزه علوم انسانی. مدیریت کارآفرینان ایران، تهران.
نظری، محمد رضا؛ تولایی، روح اله؛ سلگی، محمد. (1399). بررسی تطبیقی نظام بودجه‌ریزی بخش عمومی با بودجه‌ریزی برمبنای عملکرد. پژوهش‌های راهبردی بودجه و مالیه، (1)3، 73-107.
مجله استاندارد. (2015). ISO 9001، سازمان ملی استاندارد ایران.
Akteriani, G., Reichard, C., & Ruggiero, P. (2018). “Appropriateness and use of performance information in the budgeting process: Some experiences from German and Italian municipalities”. Public Performance & Management Review, 39(3), 581-606.
Foster, N. (2017). “The design of performance budgeting processes and managerial accountability relationships”. Public Management Review, 19 (7). 954-971.
Djalil, J. M. A., & Maulana, R. (2018). Influence of the Implementation of the Performance-Based Budgeting on the Performance Accountability of the Regional Government Institutions (Study at the City Goverment of Banda Aceh). Research Journal of Finance and Accounting, 8(6), 457-495.
Hatami-Marbini, A., Toloo, M., Amini, M. R., & Azar, A. (2022). Extending a fuzzy network data envelopment analysis model to measure maturity levels of a performance based-budgeting system: A case study. Expert Systems with Applications, 200(116), 0957-4174.
Mauro, S. G., Cinquini, L., & Pianezzi, D. (2020). New Public Management between reality and illusion: Analysing the validity of performance-based budgeting. The British Accounting Review, 53(6), 8090-8389.
Goel, R. K., Saunoris, J. W., & Schneider, F. (2019). “Drivers of the underground economy for over a century: a long term looks for the United States”. The Quarterly Review of Economics and Finance, 71, 95-106.
Redburn, M., Caldwell, A., Steen, J., Gow, D., & Liesch, P. (2018). Entrepreneurs’ capital budgeting orientations and innovation outputs: Evidence from Australian biotechnology firms. Long Range Planning, 50(2), 121-133.
برای مشاهده و دانلود مقاله به صورت کامل کلیک کنید.
